Ἰωάσαφ ὁ Νέος Κουκουζέλης (τέλη 16ου – ἀρχὲς 17ου αἰώνα)

Ἰωάσαφ ὁ Νέος Κουκουζέλης (τέλη 16ου – ἀρχὲς 17ου αἰώνα)

Ὁ Ἰωάσαφ μοναχὸς ὁ Βατοπαιδινός, ὁ ἐπoνομαζόμενος «Νέος Κουκουζέλης», ἀκμάζει στὰ τέλη τοῦ 16ου μὲ ἀρχὲς τοῦ 17ου αἰώνα. Στὸ ἔργο του περιέχονται καλλωπισμοὶ παλαιοτέρων μελῶν, καταγραφὲς κατὰ τὸ βατοπαιδινὸ καὶ γενικότερο ἁγιορειτικὸ ὕφος, καὶ συντμήσεις τῶν “πλατυτέρων” παλαιῶν μουσικῶν θέσεων. Ὁ Ἰωάσαφ μελοποίησε ἕνα «Νῦν αἱ δυνάμεις» σὲ ἦχο πλάγιο τοῦ δευτέρου, τὸ ὁποῖο εἶναι καὶ τὸ πλέον διαδεδομένο ἀπὸ τὰ ἔργα του. Συναντοῦμε ἀκόμη τονισμένα ἀπὸ τὸν Ἰωάσαφ διάφορα προσόμοια κατ’ ἦχον «μελισθέντα παρὰ κυρίου Ἰωάσαφ τοῦ νέου Κουκουζέλη». Ὁ Ἰωάσαφ ὑπῆρξε πρόδρομος τῆς ἐπερχομένης ἀνανεωτικῆς περιόδου καὶ τῆς πρώτης ἀκμῆς τῆς ἐκκλησιαστικῆς μουσικῆς στὴν περίοδο τῆς Τουρκοκρατίας. Ὁ Ἰωάσαφ μαζὶ μὲ τὸν Ἀρσένιο τὸν Μικρὸ δημιούργησαν μία ἰσχυρὴ μουσικὴ παράδοση καὶ ἄφησαν ἔντονα ἴχνη στὴν ἁγιορειτικὴ ψαλτικὴ παράδοση ὥστε νὰ καταστήσουν τὸ Βατοπαίδι, πόλο ἕλξεως «διὰ τοὺς θέλοντας μουσικὴν μαθεῖν».