Project Description

Την ενότητα “Αγιορείτικη Πνευματικότητα” του Αθωνικού Λειμώνα κοσμεί το βίβλιο “Λόγος Γέροντος”, μια συλλογή αποσπασμάτων από το πλούσιο συγγραφικό έργο του μακαριστού Γέροντα Αρχιμ. Γαβριήλ, που δημοισεύτηκε το 2013 με αφορμή τη συμπλήρωση 30 ετών από την κοίμηση του μακαριστού Γέροντα. 

Γεννήθηκε στο χωριό Μεσενικόλα της Καρδίτσας το 1886 από γονείς ευσεβείς και από μικρός διακρινόταν τόσο για την ευλάβειά του όσο και για τον υπερβολικό πατριωτισμό του. Στην ηλικία των 17 ετών πήγε κρυφά, εθελοντής στ΄ αντάρτικα του μεγάλου Μακεδονομάχου Παύλου Μελά. Το 1910, ύστερα από πολλές δυσκολίες, κατόρθωσε να εγκαταλείψει τα εγκόσμια, να έρθει στο Άγιο Όρος, και να εγκαταβιώσει στην Ιερά Μονή Διονυσίου, η οποία ήταν η πιο ασκητική της εποχής εκείνης.

Ως δόκιμος, διέπρεψε τόσον εντός, όσον και εκτός, στο μετόχι Μονοξυλίτης, απ΄ όπου και ανεκλήθη στη Μονή, υπό του αειμνήστου τότε ηγουμένου Δοσιθέου, για να χειροθετηθεί σε μεγαλόσχημο, μετονομασθείς Γαβριήλ μοναχός.

Με την απελευθέρωση της Μακεδονίας, από τον τουρκικό ζυγό, εκρίθη απαραίτητο να επανακατοχυρωθούν τα εκτός του Αγίου Όρους Μετόχια, με ελληνικούς τίτλους. Στο έργο αυτό, απεδείχθη καταλληλότερος, αν και νεαρός, ο μοναχός Γαβριήλ. Αλλά και στα εκτός Αγίου Όρους Μετόχια της Ιεράς Μονής Διονυσίου συχνάκις απεστέλλετο προς διακονίαν. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα, να συλληφθεί αιχμάλωτος από τους Βουλγάρους κομιτατζήδες. Αξιώθηκε, έτσι, να φέρει, ζωντανά, τα στίγματα του «ομολογητού και του κατά πρόθεση μάρτυρος». Υπέστη, καθώς ο ίδιος με δάκρυα διηγείτο, μαζί με άλλους συνομολογητές μοναχούς της Ιεράς Μονής Εικοσιφοινίσσης, και πολλούς κληρικούς, φοβερές κακώσεις όμοιες των παλαιών μαρτύρων.

Αρχιμανδρίτης Γαβριήλ Διονυσιάτης (1886-1983)
Ιερά Μονή Διονυσίου, 1950.

Με την κοίμηση του ηγουμένου Δοσιθέου, η πλειονότητα των Διονυσιατών μοναχών προσέβλεψε πλέον στο πρόσωπο του μοναχού Γαβριήλ, ως του μόνου καταλλήλου για την υψηλή αυτή διακονία.  Έτσι, την 21η Ιουνίου του 1936 χειρονείται Διάκονος ενώ την επομένη Πρεσβύτερος και ενθρονίζεται Ηγούμενος.

Με συναίσθηση ευθύνης ποιμένος παναγιορειτικής εμβέλειας εργάζεται σκληρά, τόσο για την εμπιστευθείσαν «ποίμνην», όσο και για όλη την αγιορείτικη πολιτεία. Κατέστη παραμυθία του τότε σκληρώς δοκιμαζομένου λαού: πλήθος πονεμένοι και πεινασμένοι περνούσαν καθημερινά για να μεταλάβουν σωματικής και πνευματικής τροφής. Αγάπησε όσο πολύ λίγοι τον πονεμένο ελληνικό λαό του Θεού, σε βαθμό να δώσει όλο τον εαυτό του προς παράκληση και στήριξή του.  Ένα δείγμα αυτής της προθέσεως του είναι και το γεγονός ότι, ενώ όλο το Μοναστήρι είχε ανάγκη ανακαινισμού και το ταμείο δεν επαρκούσε, προτίμησε να ανακαινίσει μόνο το αρχονταρίκι, ώστε να επαρκεί για το πλήθος των προσκυνητών που κατέκλυζαν καθημερινά την Ιερά Μονή Διονυσίου.

Ο μακαριστός Γέροντας ανεπαύθη εν Κυρίω ήσυχα και ειρηνικά, υπομένοντας ασθένειες και γεράματα, στο νοσοκομείο της μονής, με τη φροντίδα των καλών μοναχών του. 

Ο μακαριστός Γέροντας Γαβριήλ υπήρξε ηγετική μορφή του Αγίου Όρους, χαρισματούχος Γέροντας, διακριτικός Πνευματικός, γλαφυρός συγγραφέας, ελκυστικός ομιλητής, εξαίρετος αρθρογράφος κι επιστολογράφος, ακούραστος άνθρωπος, υπομονετικός μοναχός, ονομαστός Διονυσιάτης, υποδειγματικός Αγιορείτης.

Οι ιστορίες που περιλαμβάνονται στο βιβλίο, κάποιες από τις οποίες προέρχονται από το βιβλίο του μακαριστού Γέροντα  «Αναμνήσεις και Νοσταλγίαι» (Θεσσαλονίκη 1958) που έλαβε μάλιστα το Α’ Βραβείο Διαγωνισμού του Υπουργείου της Προεδρίας της Κυβερνήσεως, άποκαλύπτουν εναργώς έναν άνθρωπο ευφυή, πλήρη χαρισμάτων, ένθερμο πατριώτη, θεοσεβή, φιλόθεο, φιλάδελφο, και φιλάνθρωπο, ο οποίος δικαίως υπήρξε εξέχουσα μορφή ηγουμένου που με το κύρος, τη γνώση, τη διάκριση και την πνευματικότητά του κυριάρχησε στον αθωνικό εικοστό αιώνα. 

Ο Γερων Γαβριηλ ως ηγουμενος καθημενος εις την Τραπεζαν της Μονης. (Φωτ. Ι959)
Ιερά Μονή Διονυσίου

Στο βιβλίο περιλαμβάνεται η συναρπαστική ιστορία της απόκρυψης από τους Ναζί και της σωτηρίας του Νεοζηλανδού υποστράτηγου Walter Babington Thomas, κατά τον Β’ Παγκόσμιο πόλεμο.

Το βιβλίο περιλαμβάνει τη συγκινητική ιστορία του Γέροντος Γαβριήλ, ο οποίος, όταν κατά τη Μεγάλη Τεσσαρακοστή του Ι953 τον κάλεσε ο Πατριάρχης Αθηναγόρας στην Κωνσταντινούπολη για εξομολόγηση των μαθητών της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης και των ομογενών Χριστανών της Πόλης, συνάντησε μια ομάδα Ποντίων κρυπτοχριστιανών, τους οποίους λειτουργούσε, κοινωνούσε και βάπτισε κρυφά σε κάποιο παρεκκλήσι. 

Περιλαμβάνονται, επίσης, ψυχοφελείς διηγήσεις περιστατικών και γεγονότων από την πλούσια ιστορία της Ιεράς Μονής Διονυσίου, που αφορούν χαριτόβρυτους Πατέρες της Μονής, όπως αυτή του μοναχού Θωμά, τον οποίον εγκωμιάζει ο Γέροντας Γαβριήλ για την απλότητα και την ακτημοσύνη του. 

Ανακαλύψτε ένα από τα άνθη του Αθωνικού Λειμώνος στην Αθωνική Ψηφιακή Κιβωτό