Project Description

-21 Μαΐου-

Μνήμη των Ισαποστόλων Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης

Την 21η Μαΐου η Ορθόδοξη Εκκλησία τιμά τη μνήμη του Ρωμαίου αυτοκράτορα Κωνσταντίνου Α’ του Μεγάλου και της μητέρας του Ελένης. Τους ονομάζει Ισαποστόλους για τις μεγάλες υπηρεσίες που πρόσφεραν στον Χριστιανισμό.

Ο Μέγας Κωνσταντίνος γεννήθηκε στη Ναϊσσό της Άνω Μοισίας, τη σημερινή Νις της Σερβίας μεταξύ των ετών 272-288. Μητέρα του ήταν η αγία Ελένη, θυγατέρα ενός πανδοχέως από το Δρέπανο της Βιθυνίας.

Το 305 ο Κωνσταντίνος υπηρετεί στην αυλή του αυτοκράτορα Διοκλητιανού στη Νικομήδεια με το αξίωμα του χιλίαρχου. Το ίδιο έτος οι δύο Αύγουστοι, Διοκλητιανός και Μαξιμιανός, παραιτούνται από τα αξιώματά τους και αποσύρονται. στο ύπατο αξίωμα του Αυγούστου προάγονται ο Κωνστάντιος ο Χλωρός στη Δύση και ο Γαλέριος στην Ανατολή. Ο πρώτος πέθαίνει στις 25 Ιουλίου του 306 και ο στρατός ανακηρύσσει Αύγουστο τον Μέγα Κωνσταντίνο, κάτι που δεν αποδέχθηκε ο Γαλέριος. Ο Μέγας Κωνσταντίνος συγκρούεται με τον Μαξέντιο, υιό του Μαξιμιανού, ο οποίος πλεονεκτούσε στρατηγικά, επειδή διέθετε τετραπλάσιο στράτευμα και ο στρατός του Κωνσταντίνου ήταν ήδη καταπονημένος. Ευρισκόμενος σε δύσκολη θέση, μην έχοντας καμία βοήθεια εκτός από την επίκληση της δυνάμεως του Θεού. Άρχισε, λοιπόν, να προσεύχεται στον Θεό και ενώ προσευχόταν, είδε στον ουρανό το τρόπαιο του Σταυρού που έγραφε «τούτῳ νίκα»

Έχοντας ως σημαία του το Χριστιανικό λάβαρο, αρχίζει να προελαύνει προς την Ρώμη εκμηδενίζοντας κάθε αντίσταση. Το Φεβρουάριο του 313 στα Μεδιόλανα, όπου γίνεται ο γάμος του Λικινίου με την Κωνσταντία, αδελφή του Μεγάλου Κωνσταντίνου, επέρχεται μια ιστορική συμφωνία μεταξύ των δύο ανδρών που καθιερώνει την ανεξιθρησκεία στη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία. 

Η Εκκλησία μας έδωσε στον άγιο Κωνσταντίνο την προσωνυμία «Μέγας», την οποία μόνον σε ελάχιστες περιπτώσεις απονέμει, καθώς ο άγιος:

Υπήρξε ο πρώτος Χριστιανός αυτοκράτορας.

Του αποκαλύφθηκε το σημείο του Τιμίου Σταυρού.

Εξέδωσε το περίφημο «Διάταγμα των Μεδιολάνων» το 313 μ.Χ. Στην προοδευτική στροφή του Μ. Κωνσταντίνου προς τον Χριστιανισμό, σημαντικός σταθμός στην πορεία του υπήρξε το λεγόμενο «Διάταγμα των Μεδιολάνων». Το «Διάταγμα των Μεδιολάνων» θεράπευσε την άνιση μεταχείριση των Χριστιανών, σε σχέση με τους πιστούς άλλων θρησκειών. Οι αποφάσεις των Μεδιολάνων ενέταξαν κατ᾽ ισονομία τον μέχρι τότε διωκόμενο Χριστιανισμό στα πλαίσια μιας θεσμικά κατοχυρωμένης ανεξιθρησκίας και θρησκευτικής ελευθερίας, ανοίγοντας τον δρόμο για τη θεμελίωση του πρώτου και μοναδικού σε πολιτισμική καρποφορία και χρονική διάρκεια χριστιανικού κράτους. Άνοιξαν τον δρόμο επίσης για τον πλήρη εκχριστιανισμό της Ευρώπης. 

Συνεκάλεσε την Α΄ Αγία και Οικουμενική Σύνοδο στη Νίκαια της Βιθυνίας, το 325 μ.Χ., η οποία καταδίκασε και αναθεμάτισε την αίρεση του Αρειανισμού και τον θεομάχο Άρειο, που πρέσβευε ότι ο Χριστός δεν είναι Θεός, αλλά κτίσμα. Η Σύνοδος ανακήρυξε την ομοουσιότητα του Υιού με τον Πατέρα.

Έκτισε την Κωνσταντινούπολη, την οποία αφιέρωσε στην Υπεραγία Θεοτόκο.

Έστειλε την μητέρα του, αγία Ελένη, στους Αγίους Τόπους, όπου ανακάλυψε τον Τίμιο Σταυρό του Κυρίου. 

Η αγία Ελένη γεννήθηκε στο Δρέπανο της Βιθυνίας της Μικράς Ασίας περί το 247. Φαίνεται ότι ήταν ταπεινής καταγωγής. Μεταξύ των ετών 272 – 288 γέννησε στη Ναϊσσό της Μοισίας τον Κωνσταντίνο. Ο Μέγας Κωνσταντίνος τιμούσε ιδιαίτερα τη μητέρα του. Της απένειμε τον τίτλο της Αυγούστας, έθεσε τη μορφή της επί νομισμάτων και έδωσε το όνομά της σε μία πόλη της Βιθυνίας. Η αγία έδειξε την ευσέβεια της με πολλές ευεργεσίες και με την ανοικοδόμηση εκκλησιών στη Ρώμη, στην Κωνσταντινούπολη (Αγίων Αποστόλων), στη Βηθλεέμ (βασιλική της Γεννήσεως) και επί του Όρους των Ελαιών (βασιλική της Γεθσημανή).

Η Αγία Ελένη πήγε το 326 στην στην Ιερουσαλήμ, όπου βρήκε τον Τίμιο Σταυρό του Κυρίου. Επιστρέφοντας στην Κωνσταντινούπολη, ένα χρόνο μετά την εύρεση του Τιμίου Σταυρού του Κυρίου, η αγία Ελένη πέρασε και από την Κύπρο, όπου ίδρυσε Μονή στο Σταυροβούνι, κοντά στην Λευκωσία.