Φιλόθεος προηγούμενος ἐκ Μουδανίων, σκευοφύλαξ Βατοπαιδίου (1760-1805)

Φιλόθεος προηγούμενος ἐκ Μουδανίων, σκευοφύλαξ Βατοπαιδίου (1760-1805)

῾Ο Φιλόθεος καταγόταν ἀπό τά Μουδανιά τῆς Βιθυνίας καί ἡ παλαιότερη μνεία του ὡς Βατοπαιδινοὺ μοναχοῦ χρονολογεῖται τό 1760, ὅταν ὡς ἐκκλησιάρχης ἐπέστρεψε ἀπό τό ταξίδιο τῆς ζητείας στήν περιοχή τῆς ἰδιαίτερης πατρίδας του, τά Μουδανιά. Τό ταξίδι μέ σκοπό τή ζητεία στήν ἴδια περιοχή ἐπανέλαβε τό 1769. Σταδιακά ἀναδεικνύεται σέ σημαῖνον πρόσωπο τῆς ἀδελφότητος, γιατί ἀπό τό 1780 καί γιά εἰκοσιπέντε χρόνια ὡς τό 1805 (μέ μικρές διακοπές κατά τά ἔτη 1796 καί 1799-1801) ὡς προηγούμενος κατέχει τό ἀξίωμα τοῦ σκευοφύλακος, τό ὁποῖο ἀποτελεῖ τήν κατεξοχήν ἡγετική θέση σέ ἕνα ἰδιόρρυθμο μοναστήρι τήν ἐποχή αὐτή. Ἰδιαίτερα δραστήριος πρωτοστατεῖ στό ἀνακαινιστικό ἔργο πού συντελεῖται στή μονή. Μέ βάση τά στοιχεῖα πού παραδίδουν οἱ ἐπιγραφές ὁ Φιλόθεος διεγείρει χορηγούς, ἀναλαμβάνει πρωτοβουλίες πραγματοποιήσεως καί ἐπιστατεῖ: α) στήν τοιχογράφηση τοῦ παρεκκλησίου τοῦ Ἁγίου Νικολάου στό καθολικό τῆς μονῆς (1780), β) στήν συμπλήρωση τῶν κατεστραμμένων τμημάτων τῆς τοιχογραφήσεως τοῦ κυρίως ναοῦ τοῦ καθολικοῦ (1789), γ) στό “σκάλισμα” καί στό “χρύσωμα” τοῦ τέμπλου τοῦ καθολικοῦ (1788), δ) στήν οἰκοδόμηση τοῦ παρεκκλησίου τοῦ Ἁγίου Ἀνδρέου (1788) καί ε) στήν ἱστόρηση τοῦ ἴδιου παρεκκλησίου, τοῦ ὁποίου κτίτωρ ὑπῆρξε ὁ παλαιός ἀδελφός τῆς μονῆς μητροπολίτης Δράμας Γεράσιμος. στ) Μολονότι δέν ἔχει ἐντοπισθεῖ κάποια ἀρχειακή ἔνδειξη ἤ κάποια ἐπιγραφή πού νά συνδέει τόν Φιλόθεο μέ τό οἰκοδομικό πρόγραμμα τῆς Ἀθωνιάδος Σχολῆς τό ὁποῖο ἐκτελεῖται στά χρόνια πού διακονεῖ ὡς σκευοφύλαξ, ἐν τούτοις θεωρεῖται βέβαιο ὅτι τό κτιριακό της συγκρότημα βρισκόταν στίς προτεραιότητες τῶν δραστηριοτήτων του.

Ὁ ἴδιος ὁ Φιλόθεος ὑπῆρξε ὁ χορηγός ἑνός ἔργου μεγάλης κλίμακος, τῆς ἀνοικοδομήσεως τῆς τράπεζας τῆς μονῆς (1785), καθώς πιθανόν καί τῆς ἱστορήσεώς της ἀπό τόν ζωγράφο Μακάριο ἀπό τήν Γαλάτιστα καί τή συνοδεία του (1786). Ἔμμετρο ἐπίγραμμα στό ἐσωτερικό τῆς τράπεζας ὑμνεῖ τό ἔργο τοῦ ἀνδρός. Τό 1794, μέ ἴδιες ἐπίσης δαπάνες, οἰκοδόμησε τό παρεκκλήσιο τῶν Πέντε Μαρτύρων (Εὐστρατίου, Αὐξεντίου, Εὐγενίου, Μαρδαρίου καί Ὀρέστου) στήν ἀμπελική τῆς μονῆς, μέ τήν ὑποχρέωση νά τελεῖται κατ᾽έτος ἡ ἀγρυπνία τῶν ἁγίων εἰς μνημόσυνον τοῦ ἰδίου καί τῶν γονέων του. Στά ἴδια χρόνια χρηματοδότησε καί τήν κατασκευή τῆς κρήνης δίπλα στό κωδωνοστάσιο. Ὁ Φιλόθεος, τού ὁποίου τό ὄνομα ἀναγράφεται πάντοτε μέ τήν ἐμφαντική ἀναφορά τοῦ τόπου καταγωγῆς του (Φιλόθεος ἐκ Μουδανίων) πρέπει νά ἀπεβίωσε μετά τό 1805.