Η θαυματουργή εικόνα συνδέεται με πολλές διηγήσεις και αναφορές για σωτήριες παρεμβάσεις στην πρόσφατη και παλιότερη ιστορία της Μονής. Τον κορμό της προφορικής ιστορίας για την εικόνα καταγράφει το 1861 το έργο Ἀνωτέρα ἐπισκίασις ἐπὶ τοῦ Ἄθω, που εκδόθηκε στην Κωνσταντινούπολη, όπου εξηγείται και το ασυνήθιστο προσωνύμιο της Παναγίας. Σε σύγχρονη απόδοση το κείμενο αναφέρει: «Η άγια αυτή εικόνα παλιότερα...