Στην βραχώδη πλαγιά του Άθωνα, στο νοτιοδυτικό άκρο της χερσοννήσου, η Ιερά Μονή του Αγίου Παύλου στέκεται ανάμεσα σε μια απότομη ρεματιά και σ᾽ έναν χείμαρρο που κατεβάζει από το βουνό μεγάλες πέτρες ως την ακτή. Ο χείμαρρος ενδεχομένως συνέβαλε ώστε για κάποια περίοδο η Μονή ονομάστηκε Ξηροποτάμου, πριν αυτό το τελευταίο όνομα αυτό επιστρέψει οριστικά στο πρώτο από τα δύο μοναστήρια που ίδρυσε ο όσιος Παύλος ο Ξηροποταμινός. Δυστυχώς λείπουν πολλά στοιχεία από την πρώιμη ιστορία της Μονής, άλλα ωστόσο τα φωτίζουν η μελέτη και η επίσκεψη.