Η Μονή φυλάσσει ως πολύτιμο θησαυρό της την εφέστιο θαυματουργό εικόνα της Παναγίας «Γεροντίσσης», την μεγαλύτερη εικόνα της Θεοτόκου στο Άγιον Όρος, η οποία απεικονίζεται ολόσωμη, σε στάση δέησης, και είναι τοποθετημένη σε μαρμάρινο προσκυνητάριο μπροστά από τον αριστερό χορό του Καθολικού. Η εικόνα θεωρείται, κατά την παράδοση της Μονής, δωρεά του αυτοκράτορος Αλεξίου Α´ Κομνηνού και σήμερα είναι ενδεδυμένη με αργυρό «πουκάμισο», το οποίο κατασκευάστηκε στις αρχές του 19ου αιώνος. Η προσωνυμία «Γερόντισσα» σχετίζεται με θαυμαστή παρέμβαση της Θεοτόκου υπέρ ενός ενάρετου ηγουμένου της Μονής, ο οποίος ψυχορραγούσε, ενώ αρκετά θαύματα έχουν καταγραφεί στην αγιορείτικη παράδοση και σχετίζονται τόσο με την ανέγερση της Μονής όσο και με την μέριμνα της Παναγίας υπέρ των μοναχών της (ελαιοβρυσία κ.ά.).
Στη συνέχεια παρατίθεται αυτούσια η Διήγησις περί της θαυματουργού εικόνος της Θεομήτορος της επονομαζομένης «Γεροντίσσης», από το έργο Ανωτέρα επισκίασις επί του Άθω (Κωνσταντινούπολη 1861):
«Η Αγία αύτη Εικών ίσταται την σήμερον εντός του Καθολικού Ναού, επί του κατά ανατολάς κίονος του αριστερού χορού· το πάλαι δε ευρίσκετο εντός του Ιερού Βήματος. Ην δε ποτε εν αυτώ τω Μοναστηρίω εις Καθηγούμενος ενάρετος και προβεβηκώς τη ηλικία, όστις και ησθένησεν ολίγον προ της προσεγγιζούσης τελευτής αυτού και κατά αποκάλυψιν εγνώρισε τον καιρόν αυτής. Επιποθών δε ίνα προ της αυτού αναχωρήσεως εις την αιώνιον ζωήν καταξιωθή των αχράντων και ζωοποιών Μυστηρίων του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού, παρεκάλει τον εφημερεύοντα τότε Ιερομόναχον, ίνα σπεύση προς εκτέλεσιν της Θείας Ιερουργίας· αλλ᾿ ο Ιερομόναχος ουδόλως έβαλε προσοχήν ιδιαιτέραν εις την αίτησιν του Καθηγουμένου αυτού, αλλ᾿ εποίει το έργον αυτού αργώς· όθεν αμέσως ακούει παρά της ευρισκομένης τότε, ως έφημεν, εν τω Βήματι θεομητορικής ταύτης Εικόνος, απειλητικήν φωνήν, διατάττουσαν αυτόν ίνα εκτελέση την επιθυμίαν και θέλησιν του Καθηγουμένου αυτού· όθεν, δια ταύτην την αιτίαν προσωκειώθη τη Αγία ταύτη Εικόνι το συμβολικόν τούτο όνομα «Γερόντισσα».
Η Θεοτόκος υπάρχει εζωγραφισμένη εν αυτή όλόσωμος, υπάρχει δε η Είκών ανακαινισμένη και ενδεδυμένη ένδυμα αργυρούν. Ο δε επί του αργυρού ενδύματος ορώμενος πίθος εγένετο εις ανάμνησιν του ότι, εν μια των ημερών ευχομένου ενώπιον αυτής του Ηγουμένου, εγένετο θαυμασίως πληθυσμός του ελαίου, εις τους κενούς πίθους της Moνής. Εν καιρώ της των Σαρακηνών επιδρομής εις την ιεράν ταύτην Μονήν η Αγία αύτη Εικών ερρίφθη υπ᾽ αυτών εντός του πλησίον της Moνής φρέατος, έπειτα ευρέθη εκεί δι᾽ οδηγίας των συγγενών ενός εξ αυτών των Σαρακηνών του αβλεψία παταχθέντος δια την τόλμην και αφροσύνην αυτού· ο δυστυχής ούτος βάρβαρος ηθέλησεν εκ της ανοήτου περιφρονήσεως, ην είχεν εις το ιερόν τούτο κειμήλιον των Χριστιανών, ίνα διασχίση την Αγίαν ταύτην Εικόνα και κατακόψη εις τμήματα, όπως ανάψη δι᾽ αυτών την εαυτού καπνοσύριγγα· αλλ᾽ αυτή τη ώρα απώλεσε την όρασιν αυτού δια την τοιαύτην αυτού θρασύτητα, η δε Αγία Είκών διέμεινεν εν τω φρέατι 80 έτη. Ούτος ο βάρβαρος, ο δικαίως τιμωρηθείς, πνέων τα λοίσθια και αγωνιών και μετανοών δια την τοιαύτην αυτού αφροσύνην, και ελπίζων ίνα λάβη ανακούφισιν και παρηγορίαν εις τα δεινά αυτού δια την επί τούτο μετάνοιαν αυτού, διέταξε τους οικιακούς αυτού, ίνα και μετά τον αυτού θάνατον αφεύκτως απέλθωσιν εις το Άγιον Όρος και ανακαλύψωσιν εκείσε την Αγίαν ταύτην Εικόνα, την κεκρυμμένην ούσαν υπό του ιδίου και των συντρόφων αυτού έντος του φρέατος. Τοιουτοτρόπως, οι συγγενείς του μετανοούντος τούτου βαρβάρου εκπληρούντες την εντολήν αυτού ήλθον εις το Άγιον Όρος, και έδειξαν τον τόπον όπου ην ερριμένη η Αγία αύτη Εικών, οπόθεν και εξήγαγον αυτήν εντίμως. Τοιαύτη παράδοσις διαφυλάττεται εν τω Μοναστηρίω περί ταύτης της θαυματουργού Εικόνος».
Στο Καθολικό της Μονής φυλάσσεται σήμερα και η θαυματουργός εικόνα του αγίου Γεωργίου του Φανερωμένου, από το ομώνυμο Παντοκρατορινό Κελλί, που συνδέεται με σχετικό θαύμα, κατά το οποίο ο άγιος Γεώργιος διέσωσε τους ασκούμενους πατέρες του Κελλίου από ληστρική επιδρομή.
