Posts in category: Οι Κτήτορες 1 – Διονυσίου

Ο όσιος Διονύσιος επισκέφτηκε πάλι την Τραπεζούντα το 1377 για να εισπράξει τα υπόλοιπα χρήματα της αυτοκρατορικής δωρεάς, αλλά όταν επέστρεψε βρήκε το μοναστήρι λεηλατημένο από πειρατές και τους μοναχούς να έχουν σκορπίσει στα γύρω βουνά για να σωθούν. Δεν το έβαλε κάτω, τους συγκέντρωσε πάλι κι εξακολούθησε το χτίσιμο του συγκροτήματος και βέβαια του περιτειχίσματος που θα τους προστάτευε από αντίστοιχες εισβολές στο μέλλον. Επισκέφτηκε και τρίτη φορά την Τραπεζούντα, όμως δεν πρόλαβε να επιστρέψει στο Μοναστήρι του. Κοιμήθηκε εκεί το 1390, σε ηλικία 72 ετών.

Στ᾽ αλήθεια έβαλε μέσα στην ψυχή μου θείο πόθο και έρωτα και ζήλο θεάρεστο, και με όλο του το είναι με παρακίνησε προς το έργο. Εξού και η γαλήνια δύναμη της βασιλείας μου προστάζει με τον παρόντα χρυσόβουλλο λόγο της και αναλαμβάνει εξ΄ολοκλήρου την οικοδόμηση της εν λόγω μονής του Τιμίου Προδρόμου και υπόσχεται να καλύψει όλα τα έξοδα της ανέγερσης του ναού, του περιτειχίσματος, των κελλιών των μοναχών και του υδραγωγείου, ώστε να συσταθεί πλήρες μοναστήρι, στο οποίο να έχει ανεξάλειπτο το μνημόσυνο και την αναφορά της...

Ο αγιασμένος αυτός πατέρας είχε ήδη προλάβει να χτίσει φρούριο κάτω από τον Μικρό Άθωνα, εκεί που τρέχει ο Αεροπόταμος, κοντά στον τόπο που ονομάζεται Βουλευτήρια. Και είχε σκοπό ο γέροντας να χτίσει μέσα μοναστήρι αφιερωμένο στον Τίμιο Πρόδρομο και Βαπτιστή Ιωάννη, και περιτείχισμα, και μέσα κελλιά για την διαμονή όσων ασκούνται μαζί του. Ενώ όμως το φρούριο το ολοκλήρωσε, το μοναστήρι δεν το είχε ακόμη ξεκινήσει, όταν κατά καλή συγκυρία ήρθε και μού τα διηγήθηκε όλα και μού κίνησε το ενδιαφέρον, όπως προείπα. Όταν λοιπόν η βασιλεία μου διαπίστωσε την σεμνότητα του ανθρώπου, την χάρη, την απλότητα, την αθωότητα, την ολική και υπέρμετρη χαρά, τον υπεραγάπησε και τον δέχτηκε και τον αγκάλιασε και τον δεξιώθηκε ως σταλμένο από τον Θεό, και άφησα να κατοικήσουν μέσα μου τα λόγια του, δροσιά ψυχωφελής.

Όσην ώρα συνομιλούσε με την βασιλεία μου, δεν αναζήτησε να αποκομίσει χρηματικά ποσά ούτε τρόπο για να πληρώνει απολαύσεις της ζωής, όπως κάνουν κάποιοι, αλλά άρχισε αμέσως να με καθοδηγεί και να μού διαφημἰζει τον δρόμο που οδηγεί στην σωτηρία: “όλοι, είπε, όσοι φημίζονται ως σωστοί βασιλείς και ηγέτες, έχτισαν μοναστήρια και αφιερώματα στο Άγιον Όρος για παντοτινό τους μνημόσυνο. Πρέπει λοιπόν κι εσύ, εφόσον ξεπερνάς πολλούς, να κάνεις μια ανάλογη προσθήκη, ώστε να έχεις όπως κι εκείνοι μνημόσυνο διηνεκές και ψυχική απόλαυση ατελείωτη”.

Ένας τέτοιος παρουσιάστηκε τώρα και στα μέρη μας: ο καλός πατέρας και λειτουργός του Θεού και ιερομόναχος ιδιαίτερα σεβαστός, ο κυρ Διονύσιος. Ήρθε από το Άγιον Όρος για να δει τον δικό μου αλλά και ολόκληρης της μεγαλούπολης Τραπεζούντας αρχιποιμένα, και δικό του αδελφό, τον κυρ Θεοδόσιο. Εμφανίστηκε λοιπόν ενώπιον της βασιλείας μου ρακένδυτος, ήσυχος και κατευναστικός, όπως συνηθίζουν οι αναχωρητές, λέγοντας λίγα, όπως κάνουν οι έγκλειστοι, αλλά ψυχωφελή και σωτήρια, και όλα με συντετριμμένη καρδιά και πνεύμα ταπείνωσης. Μού φάνηκε άγγελος σταλμένος από τον Θεό που φέρνει το ωραίο μήνυμα της σωτηρίας. Μιμούμενος τον Χριστό, δεν μαρτυρούσε ο ίδιος για τον εαυτό του, αλλά όπως για Εκείνον ο Πατήρ, έτσι και γι᾽ αυτόν μαρτυρούσαν η εσωτερική του ησυχία, η γεμάτη χαρά όψη του και οι ανυπέρβλητες αρετές του. Θα έλεγε κανείς πως επειδή κάποτε ο Αθανάσιος δόθηκε από την Τραπεζούντα στον Άθωνα, τώρα ο Διονύσιος αντιδόθηκε στην Τραπεζούντα από τον Άθωνα.

Τον Σεπτέμβριο του 1374 ο Αλέξιος Γ´ Κομνηνός, αυτοκράτορας της Τραπεζούντας, δωρίζει στο Μοναστήρι για την οικοδόμησή του ένα πολύ μεγάλο ποσό, 100 σώμια (περίπου 134.000 “άσπρα”, δηλαδή αργυρά νομίσματα), και ορίζει ως ετήσια χορηγία από τον ίδιο και τους διαδόχους του 1000 άσπρα. Στο κτητορικό αυτό χρυσόβουλλο εξηγεί τα κίνητρά του και διηγείται ο ίδιος την ιστορία: “...αυτούς που από τρυφερή ηλικία έχουν αφιερώσει τον εαυτό τους στον Θεό, και που το όνομά τους έχει καταγραφεί στους ουρανούς, και που μπήκαν μέσα σε πέτρα για σπίτι, και που σκαρφάλωσαν στην απόκρυμνη κορυφή του βουνού των αρετών, από όπου και φέρνουν την βοήθεια, γιατί έρχονται από τον Θεό, αυτούς οφείλει κανείς να τους καλοδέχεται και να τους αποδίδει την οφειλόμενη τιμή και φιλοξενία. Διότι όποιος τους αγαπάει και τους υποδέχεται, βάζει στο σπίτι του και φιλοξενεί τον ίδιο τον Χριστό, που τους έστειλε”.