Posts in category: Κτηριακή Συγκρότηση 3 – Ξενοφώντος

Το εσωτερικό της Τράπεζας είναι κατάγραφο με τοιχογραφίες που χρονολογούνται στο έτος 1496/7, σύμφωνα με σχετική επιγραφή, ενώ κατά τόπους υπάρχουν μεταγενέστερα στρώματα και επιζωγραφίσεις. Όταν έγιναν οι αρχικές τοιχογραφίες υπήρχε ήδη στη θέση της η σημερινή ξύλινη στέγη. Αυτό το γεγονός χρονολογεί και τη στέγη στα τέλη του 15ου αιώνα. Πρόκειται για ένα σπάνιο, χρονολογημένο παράδειγμα ξύλινης στέγης, που διασώζει τα κατασκευαστικά χαρακτηριστικά της εποχής. Διατηρείται στο μεγαλύτερο μέρος της και σε καλή κατάσταση. Είχε δεχτεί ορισμένες επισκευές από τον 17ο ως τον 19ο αιώνα και αποκαταστάθηκε στη δεκαετία του 1970.

Η Τράπεζα έχει σε κάτοψη ένα τραπεζοειδές σχήμα, λόγω της ένταξής της ανάμεσα σε δύο προϋπάρχοντα τείχη. Μία σειρά πέντε δίλοβων (διπλών) παραθύρων φωτίζει το χώρο από τον δυτικό τοίχο. Όλα τα δίλοβα παράθυρα έχουν μαρμάρινους κιονίσκους και κιονόκρανα, τα περισσότερα σε δεύτερη χρήση.
Ο χώρος καλύπτεται από ξύλινη στέγη, όπου κατασκευάστηκε πριν λίγες δεκαετίες ένα περίτεχνο ταβάνι, σε αντικατάσταση ενός παλιότερου απλής μορφής.

Κατά την πάγια μοναχική συνήθεια, σύμφωνα με την οποία ακόμη και η προσέλευση των μοναχών στο φαγητό εντάσσεται στο πλαίσιο της καθ’ ημέραν λειτουργικής ζωής τους, η Τράπεζα της Μονής είναι δομικά συνδεδεμένη με το παλαιό Καθολικό της, αφού σε αυτήν οδηγεί η κλίμακα που ξεκινά από τον εξωνάρθηκα του Καθολικού. Καταλαμβάνει τον ανώτατο όροφο ενός κτηριακού όγκου που υλοποιήθηκε στα τέλη του 15ου αιώνα.
Κάτω από την Τράπεζα, υπήρχε το δοχείον της μονής, όπου φυλάσσονταν οι προμήθειες, ενώ στην ισόγεια στάθμη ήταν το βορδοναρείον (οι στάβλοι). Τότε δημιουργήθηκε και το κτίριο της εστίας (μαγειρείο) του Μοναστηριού αμέσως στα βόρεια της Τράπεζας, το οποίο είχε τον κλασικό σχεδιασμό ενός τετράγωνου σε κάτοψη χώρου, με τη φωτιά στο κέντρο και θολοσκέπαστου, με κεντρική καπνοδόχο.

Τράπεζα σε μία αγιορείτικη Μονή ονομάζεται το κτήριο εκείνο στο οποίο οι μοναχοί συγκεντρώνονται όλοι μαζί και σε συγκεκριμένη ώρα για το φαγητό τους. Το φαγητό είναι ανάλογο με την εκκλησιαστική περίοδο που διανύεται και διαφέρει σημαντικά τις ημέρες τις νηστείας. Μάλιστα, κατά τις ημέρες της νηστείας, οι μοναχοί προσέρχονται στην Τράπεζα μόνο μία φορά.
Ακόμη και η ώρα του φαγητού είναι μία ιερή στιγμή, που ο νους του μοναχού δεν πρέπει να παρασύρεται σε άτοπες σκέψεις. Γι’ αυτό, κατά τη διάρκεια του φαγητού, ένας αναγνώστης διαβάζει, εις επήκοον όλων, κάποιο διδακτικό, συνήθως πατερικό, κείμενο.Επειδή στην Τράπεζα παρατίθεται το εορταστικό γεύμα των μεγάλων εορτών και των πανηγύρεων της Μονής με ιδιαίτερο τελετουργικό, τα κτίρια είναι συνήθως περίτεχνα διακοσμημένα.